Ucar şəhəri 2 saylı orta məktəbin tarix müəllimi Hamlet Əliyevin fəal təlim üzrə hazırladığı model |
|||||||
Mövzu : İbtidai icma quruluşu dövründə əkinçilik[/i] və maldarlıq . İctimai əmək bölgüsü .[/b] |
|||||||
Vəsait |
Metodik təlim üsulu |
Sinif otağının quruluşu |
|||||
6- cı sinif Qədim Dünya Tarixi (2004) §2, səh.16 |
«Ziqzaq» («Qrup halında iş»)
|
«Kafe» |
|||||
Dərsin təşkil edilməsi |
|||||||
( şagirdləri sinfin sayına görə 3-4-5 nəfər arasında anadan olduğu günlərə əsasən ilin fəsillərinə uyğun bölünməsi) |
4 dəq
|
||||||
M ə r h ə l ə l ə r : |
|||||||
I. Motivasiya |
Problemin qoyuluşu |
||||||
4
|
İbtidai icma quruluşu dövründə mənimsəmə təsərrüfatından istehsal təsərrüfatına keçidin ərəfəsi, yaranması , inkişafı və nəticəsi |
1 dəq
|
|
||||
Fərziyyələrin irəli sürülməsi |
|||||||
5
|
Şagirdlərin məktəb və məktəbdən xaric biliklərinə əsasən faktların söylənməsi (azı 5-10 fakt səslənir və bunlar lövhəyə qeyd olunur) . |
2 dəq
|
|
||||
Tədqiqat suallarının verilməsi[i] |
|||||||
6
|
Müəllim dərsin əsas mahiyyətini izah etmək və şagirdləri düzgün istiqamətləndirmək məqsədi ilə bir neçə cavabsız ,cavab almadan suallar verir. Məsələn : 1. Yer üzündə buzlaşmanın istiləşmə ilə əvəz olunmasının nəticələri nə oldu ? 2. İnsanlar hansı yeni ixtiralar etdi ? 3. Metalın kəşfinin hansı əhəmiyyəti oldu ? 4. Dini etiqatlarda hansı dəyişikliklər oldu ? 5. İstehsal təsərrüfatının yaranmasına təkan verən nə oldu ?
|
2 dəq
|
|
II. Tədqiqat aparılması
|
Sinfin aktivləşdirilməsi |
||
7 |
Şagirdlər 4 işçi qruplarına bölünəndən sonra komanda kimi formalaşır və hər qrupdan liderlər seçilir . Müəllim dərsi metodiki cəhətdən 4 hissəyə bölür (təbii ki ,bu əvvəlcədən müəyyən edilməlidir ) Məsələn :
inkişafı və əhəmiyyəti (müzakirədən sonra isə illistruasiyaların təhlili )
tayfa ,qonşuluq icmasının yaranması və bunun nəticələri
arasında bərabərsizliyin meydana gəlməsi və din |
1 dəq
|
|
Müəllim göstərilmiş 4 mövzu hissələrini ayrı-ayrı paket halında püşk yolu ilə liderlərə təqdim edir və tapşırır ki , müzakirənin sonunda paket skoçla komandanın başı üstündən asılsın ( bu müzakirənin sonunda digər komandaların da mövzuya cəlb edilməsi üçün təşkil olunur ) . Beləliklə sinifdə 10-dəqiqə müddətində tədqiqat işi başlayır .
|
10 dəq |
||
III. İnformasiyanın müzakirəsi və təşkili |
İnformasiyanın müzakirəsi |
||
8 |
Müzakirənin yekununda hər qrupdan 1 nəfər sıra ilə tədqiqatın nəticələrini söyləyir ( qrup birgə halda da çıxış edə bilər ). Hər komandanın şəgirdləri(1-nəfər) lövhədə yeni faktları xronoloji ardıcıllıqla qeyd edir (lövhə dörd hissəyə bölünməlidir ) |
15 dəq
|
|
Çıxışlardan sonra digər komandalar qonşu qrupların mövzularına toxunulmayan məsələlərə aid əlavələr etmək imkanı əldə edir. Sonra komandalar müəllimin bölgüsü əsasında konkret olaraq iki mövzunu müqayisə edərək oxşar və fərqli cəhətləri aşkarlayırlar .
|
2 dəq
|
IV. Özünüqiymətlən- dirmə və refleksiya
|
Fərdi fəaliyyətin inikası və qiymətləndirilməsi |
|
|
9 |
Müəllim ümumi nəticə çıxarmamış sinfə son sualları verir : ( bu növbəti dərslərdə qarşılanacaq çətinliklikləri aradan qaldırmaq üçün istifadə edilir ) Siz bu gün nə əldə etdiniz ? , Dərsin gedişində yenilik nə oldu ? , Hansı problemlərlə qarşılaşdınız ? və s. Cavablardan sonra qrupların liderləri ilk olaraq komanda üzvlərini qiymətləndirir . Komanda üzvləri isə öz növbəsində liderlərini qiymətləndirir ( qiymətləndirmə rəngli kartlarla aparılır ). Müəllim son nəticəni çıxarır və sinfə bu dərsin yekununda qiymət alan şagirdləri söyləyir. |
3 dəq |
|
V. Yeni dərs |
İzahat |
|
|
10 |
Müəllim yeni dərsi sinfə bildirir , onu kiçik həcmdə istiqamətləndirir , bu dərsin fəal təlim üsulunu seçir və hazırlıqla əlaqədar bir neçə məsləhət verir .
|
5 dəq |
[b]Qeyd :
|
Fəal təlimlə keçirilən dərs zamanı şagirdlər yoldaşlarını ( lider- komanda üzvlərini və üzvlər liderlərini ) qiymətləndirmək üçün aşağıdakı qaydadan istifadə edə bilərlər :
düzgün mövqeyi ilə daima fərqlənən şagird Qırmızı kartla qiymətləndirilir . Qırmızı kart «Mükəmməl» adlanır ( onun dəyəri 5- qiymətinə bərabərdir ).
analizində kömək göstərən və faktları doğru seçən şagird Sarı kartla qiymətləndirilir. Sarı kart «Aktiv» adlanır ( onun dəyəri 4- qiymətinə bərabərdir )
bilməyən , lakin faktları tapmağa çalışan və bununla da fəaliyyətə qoşulan şagird Mavi kartla qiymətləndirilir . Mavi kart «İnkişaf» adlanır ( onun dəyəri 3- qiymətinə bərabərdir )
heç qoşulmayan və faktların aşkarına çalışmayan şagird Qara kartla qiymətləndirilir . Qara kart «Passiv» adlanır ( dəyəri 2- qiymətinə bərabərdir ) |
Rəylərin sayı:.