Tarixi inkişafda cəmiyyət aşağı pillələrdən daha yüksək pillələrə doğru inkişaf edir. Bu prosesdə məhsullar qüvvələrin artması mühüm rol oynayır. İbtidai icma, quldarlıq və feodolizm tarixi inkişafın üç mərhələsi olmuşdur. Tarixin sonrakı inkişaf mərhələsi isə kapitalizm idi. Orta əsrlərin son mərhələsində feodal cəmiyyətinin böhranı ilə əlaqədar təsərrüfat həyatında yeni xüsusiyyətlər yaranmışdı. Qərbi Avropanın ictimai həyatında baş vermiş bu yenilikləri tarixçilər kapitalizm adlandırmağa başladılar.
Yeni
tarixin başlıca xüsusiyyətini və əsas məzmununu kapitalizmin yaranması və
inkişafı təşkil edir. Ayrı-ayrı ölkələrdə tarixi inkişaf mərhələlərinin
dəyişməsi prosesi müxtəlif vaxtlarda baş vermişdir. Məsələn, XVII-XIX əsrlərdə kapitalizm ən çox Qərbi Avropada və Şimali Amerikada inkişaf etmişdir . Bu zaman isə Asiya ölkələrində feodalizm qaydaları, Avstraliyada isə ibtidai icma quruluşu
hökm sürürdü.
Kapitalizmin
əsas xüsusiyyətləri aşağıdakılardır:
•
Azad
bazar iqtisadiyyatına əslanması
•
Manufakturalar,
fabrik və zavodların yaranması
•
Torpaq
və zavodların xüsusi mülkiyyətçilərin əlində olması
•
Muzdlu
əməkdən geniş istifadə edilməsi
•
Tətil
hərəkatlarının baş verməsi, vətəndaş cəmiyyətinin yaranması
•
Maşınlı
iri istehsalın inkişafı
•
Avropada
yeni sivilizasiyanın formalaşması və elmin, mədəniyyətin sürətli inkişafının
baş verməsi
•
İnsan
hüquqlarının, vətəndaş cəmiyyətinin mühüm əhəmiyyət kəsb etməyə başlaması
Yeni tarix adlandırılan dövr 1640-cı ildən İngiltərə burjua inqilabı ilə başlayıb, 1918-ci ilədək olan bir mərhələni əhatə
edir və Birinci Dünya müharibəsinin yekunları ilə başa çatır. Yeni
tarix ifadəsi bu cəmiyyətin inkişafında əvvəlki dövrdən tamamilə fərqli
olan yeni dəyişikliklərin meydana çıxması ilə bağlıdır.
Diqqət! GİZLİ MƏTN! Siz gizli mətnə baxmaq üçün qeydiyyatdan keçməlisiniz.
Rəylərin sayı:.